Words with -arium, -orium, -ory & -ary : หลายคนคงพอทราบว่ารูปที่เห็นคือ planetarium (ท้องฟ้าจำลอง) ซึ่งมาจากสองคำผสมกัน ได้แก่ planet(ดวงดาว)+arium ซึ่งคำหลังอยู่ในกลุ่มของหน่วยคำปัจจัย (suffixes) ตามที่ได้รวบรวมไว้ทั้งสี่หน่วยคำในหัวข้อ หน่วยคำที่แสดงหน้าที่คำนามเหล่านี้มาจากรากคำละติน ที่แปลว่า ‘สถานที่’(place, location) หรือ ‘ห้อง’(room, receptacle) เพราะฉะนั้น ถ้าเจอรากคำหน้าตาแบบนี้ ผสมกับคำอะไร และพอจะทราบความหมายของรากคำที่มาประกบอีกคำนั้น ก็ทำให้พอจะเดาความหมายได้ค่ะ ขอรวบรวมคำที่พบบ่อยดังนี้
• -arium: planetarium(planet-ดวงดาว/ หมายถึง ท้องฟ้า จำลอง), aquarium(aquaแปลว่า น้ำ/ หมายถึง ตู้ปลา หรือ พิพิธภัณฑ์สัตว์น้ำ), terrarium(terr-พื้นดิน,โลก/ สวนขวดหรือตู้ขนาดเล็กที่จำลองสภาพธรรมชาติ), vivarium(vivus-การมีชีวิต/ สวนขวดหรือตู้ขนาดเล็กที่จำลองสภาพธรรมชาติแบบครึ่งบกครึ่งน้ำ), herbarium(herb-สมุนไพร/ ห้องเก็บตัวอย่างสมุนไพร), insectarium(insect-แมลง/ ห้องเก็บตัวอย่างแมลง), solarium(solar-ดวงอาทิตย์/ ห้องอาบแดด) สังเกตุได้ว่ากลุ่มนี้ จะวนเวียนอยู่กับศัพท์ทางวิทยาศาสตร์ โดยเฉพาะอย่างยิ่งสายชีววิทยา
• -orium: auditorium(audit-ฟัง/ หอประชุม), emporium(emporos-ค้าขาย/ ห้างร้านขนาดใหญ่)
• -ory: factory(factor-ผู้ผลิต/ โรงงาน), armory(arme-อาวุธ/ คลังอาวุธ), lavatory(lavare-การชำระล้าง/ ห้องน้ำ), dormitory(dormire-นอน/ หอพัก), observatory(observare-การดู/ หอสังเกตการณ์,หอดูดาว), laboratory(laboratorius/ ห้องปฏิบัติการทางวิทยาศาสตร์)
• -ary: library(liber-หนังสือ/ ห้องสมุด), sanctuary(sanctus-ศักดิ์สิทธิ์/ สถานที่ศักดิ์สิทธิ์,ที่หลบภัย), aviary(avis-นก/ กรงนกขนาดใหญ่), granary(granum-เมล็ด/ ยุ้งฉาง)