accept – except – exempt – excerpt: สี่คำนี้สะกดและอ่านออกเสียงใกล้เคียงกันมาก ในการอ่านอาจพอใช้ตัวสะกดที่ต่างกันแยกแยะได้ ในกรณีการฟัง นอกจากเสียงท้ายคำแล้ว ให้ใช้บริบทแวดล้อมเพื่อดูว่าความหมายว่าเป็นไปในทางใด ลองดูความแตกต่างของแต่ละคำกันดูค่ะ
• accept: เป็นศัพท์คำกริยาพื้นฐานที่พบบ่อย หมายถึงการตกลงยอมรับข้อตกลง (accept an agreement) หรือข้อเสนอ (accept an offer) หรือสิ่งอื่นใด ในบางกรณียังสื่อถึงการอนุมัติหรืออนุญาตได้อีกด้วย (accept a request)
• except: เป็นคำพ้องเสียงของ accept แต่ทำหน้าที่เป็นบุพบท มีความหมายว่า เว้นแต่ ยกเว้น ไม่นับรวม หรือละสิ่งที่ตามมาไว้ไม่รวมในกลุ่ม คล้ายกับบริบทการใช้ but ในความหมายหนึ่ง
except ยังทำหน้าที่เป็นคำเชื่อมได้อีกด้วย แต่ต้องอยู่ในรูป except that แล้วตามด้วยอนุประโยค โดยมีความหมายว่า ‘เว้นเสียแต่ว่า’ เหมือนกับความหมายหนึ่งของ only หรือ with the exception of ที่ตามด้วยคำนามหรือนามวลี ซึ่งเป็นสำนวนที่มีความหมายเหมือนกันและใช้บ่อยในภาษาทางการ
วิธีแยก except จาก accept อย่างง่ายๆ คือให้สังเกตปัจจัย ex- ที่อยู่ด้านหน้า และให้นึกถึงคำว่า exclude ที่แปลว่าแยกออกเข้าไว้
นอกจากนี้ ยังสามารถใช้ except ในรูปคำกริยาได้ด้วย แปลว่าถูกแยกออกมา (exclude) หรือ เว้นไว้ แต่พบการใช้ลักษณะนี้น้อยมาก
• exempt: เป็นได้ทั้งคำกริยาและคำคุณศัพท์ สื่อถึงการได้รับการยกเว้นไม่ต้องทำตามเกณฑ์หรือเงื่อนไข บางกรณีเป็นคำนามสื่อถึงสิ่งที่ได้รับการยกเว้นดังกล่าว โดยจะเป็นบุคคล การกระทำ สิ่งของ หรือสิ่งที่เป็นนามธรรมก็ได้
• excerpt: เป็นคำนามที่พบไม่บ่อยนักและอาจสะกดผิดกัน หมายถึงส่วนย่อ บทคัดย่อ ใจความที่สรุปย่อ หรือส่วนที่ตัดตอนมาจากบทความ ข้อเขียน หรือถ้อยความต่างๆ รวมถึงงานประพันธ์ดนตรี บทละคร การแสดง ภาพยนตร์ ความหมายคล้ายกับคำว่า extract
ตัวอย่าง:
• I would like to accept this job, except the salary is too low. (ฉันก็อยากจะรับทำงานนี้อยู่ เว้นเสียแต่ว่าเงินเดือนต่ำเกินไป)
• The little boy accepted his present from Father Christmas. (เด็กผู้ชายตัวน้อยรับของขวัญจากคุณพ่อแห่งวันคริสต์มาส/ซานตาคลอส)
• I like eggs for breakfast except scrambled ones. (ฉันชอบกินไข่เป็นอาหารเช้า เว้นแต่ทำเป็นไข่คน)
• I want to join this trip, except that it is snowing. (ใช้เป็นคำเชื่อม – ฉันก็ต้องการจะร่วมทริปนี้อยู่ แต่หิมะกำลังตกอยู่)
• No case has been excepted from this obligation. (ใช้เป็นคำกริยา – ไม่มีกรณีใดใดจะได้รับการยกเว้นจากเงื่อนไขนี้ไปได้)
• My son does not have to do military service; he is exempt because of his poor health. (ลูกชายของฉันไม่ต้องเป็นทหาร เขาได้รับการยกเว้นเพราะสุขภาพที่ไม่ดีของเขา)
• No one is exempted from this law. (ไม่มีใครที่รับการเว้นจากกฎหมายฉบับนี้) * สำนวน ‘to be exempt from’ กับ ‘to be exempted from’ มีความใกล้เคียงกัน ต่างกันตรงอันหลังจะมีการระบุว่าสิ่งใดเป็นเหตุให้เกิดการละเว้นอย่างเฉพาะเจาะจง
• The singer sang an excerpt from her favorite opera. (นักร้องร้องท่อนที่ตัดมาจากโอเปร่าเรื่องโปรดของเธอ)